De jaren dat pastoor van Straelen leiding heeft gegeven aan onze parochie van 1874 tot aan zijn afscheid in 1901 mogen we gerust een tijdperk noemen. Hij is beschreven als een levenslustige en vooral legendarische man. Vol geestdrift leidde hij de parochie in de veranderende wereld, en met resultaat. Er waren in 1875 zelfs 260 nieuwe communicanten (!) en zijn preken werden bezocht door 225 parochianen. Ook hield hij een negendaagse godsdienstoefening en haalde hier maar liefst f 44,- mee op. Zo kwamen er meer sieraden in de kerk en ook de rouwversiering werd vernieuwd. Van Straelen, een markante persoonlijkheid waar we twee afleveringen aan besteden.
De wereld van toen in het kort
In 1870 brak de Frans-Duitse oorlog uit en onder het bewind van de kerkvervolger keizer Wilhelm waren de katholieken niet erg geliefd. Ook bisschoppen werden gevangen gezet en één van hen, de bisschop van Paderborn Z. H. Exc. Conradus Martin, kwam na zijn internering op bezoek in onze parochie. Wel moest de wereldkerk afscheid nemen van paus Pius IX in 1878. De pastoor droeg een pontificale hoogmis op ter gelegenheid van het overlijden van deze paus. Maar er was algauw in hetzelfde jaar nog witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel. Ter gelegenheid van de kroning van de nieuwe paus, Leo XIII (1878 tot1903) werd er een aantal feestelijke missen opgedragen. Dit alles om de band tussen kerk en parochianen sterker te maken en te laten weten dat de parochie in Katwijk aan den Rijn niet op zichzelf stond.
Een schuldenvrije parochie
In 1882 kon pastoor van Straelen de parochianen melden dat de kerk schuldenvrij was, hoewel er altijd geld nodig was voor het onderhoud van het gebouw. Ook werd een communiebank geschonken door de paters jezuïeten. De pastoor was een kunstliefhebber en hij was een goede vriend van Jan Toorop, de schilder. Er bestaat een foto, eigenlijk twee, van de pastoor gekleed in zijn soutane* in de tuin van de pastorie, en op dezelfde stoel een foto van Jan Toorop. Volgens overleveringen heeft van Straelen de schilder bekeerd tot het katholieke geloof. Heel bekend van Toorop zijn de religieuze afbeeldingen en schilderijen.
Een zilveren priesterjubileum
Toen was het 1884, de pastoor vierde zijn 25-jarig priesterjubileum. Dit werd groots gevierd. Na de hoogmis werd het jubileumgeschenk aangeboden. Dat was niet niks. Het waren de beelden van de heiligen Maria en Joseph. Deze staan nu ook nog in onze huidige kerk. In zijn preken liet hij ook duidelijk veel blijken van zijn dankbaarheid en de hartelijkheid van de parochianen. In 1888 werd het zangkoor vernieuwd en werden de gezangen van Pustet verplicht gesteld. Pustet was een muziekuitgeverij die van het Vaticaan het recht had gekregen de Gregoriaanse gezangen uit te geven. Tot zover het eerste deel van een prachtig tijdperk van pastoor van Straelen. De volgende aflevering van deze serie ‘Denkend aan vroeger…’ pakken we weer op in het jaar 1884 en stevenen we af op 1899, ook een feestjaar.
Vraag van de week
Een soutane* was in die tijd en later ook nog, het gewone dagelijkse tenue van de geestelijkheid, overal herkenbaar. Daarom werden ze ook wel heel gemeen ‘zwartjurken’ genoemd. Nu de vraag: ,,Hoeveel knopen zaten er aan de soutane en had het aantal een bepaalde betekenis?” De volgende aflevering volgt het antwoord op deze vraag.
Richard Hulmer
Denkend aan vroeger… schrijft u mee?
Op deze tweede paasdag van het jubileumjaar van onze Katwijkse parochiekern van de H, Joannes de Doper, 5 april, verschijnt hier het volgende historische verhaal in de serie ‘Denkend aan vroeger…’ van de hand van Richard Hulmer zelf. Deze keer de eerste aflevering van een tweeluik over de markante pastoor van Straelen. Hulmer zal met deze aflevering van ‘Denkend aan vroeger’ en later ook nog met vele andere bijdragen over o.a. werkgroepen, individuele vrijwilligers en koren zichtbaar maken wat een bruisende en dynamische parochiekern we met elkaar zijn in alle jaren.
Maar u kunt ook zelf uw belevenissen geplaatst krijgen, hopelijk voorzien van vele unieke foto’s variërend van een communiefeest, les op de St. Jozefschool, bij K.R.V., een kerstspel in de kerk enz. Gewoon doen dus en met elkaar kunnen we zo die geschiedenis, ook van de laatste zestig jaar, laten herleven voor iedereen die het wil lezen en zien. Want samen beleven we toch het 175-jarig jubileum van onze parochie? En we gaan ook met elkaar vol vertrouwen de toekomst tegemoet!
Stuur uw bijdrage, al dan niet compleet uitgeschreven want Richard kan altijd van uw losse zinnen en steekwoorden een prachtig verhaal maken, naar r.hulmer@casema.nl of bel hem op 071-4025028 / 06-10203892. Uw / jouw verhaal(tje), of leuke en pakkende foto met korte tekst kan maandag 19 april al op deze website geplaatst worden. Leuk om dan als ‘leverancier’ later reacties te krijgen van de vast en zeker vele lezers.
Namens de evenementencommissie,
Gerard Bol.
