Bij deze zevenenzestigste aflevering gaat het om de veertien kruiswegstaties in ons kerkgebouw, geschilderd door pastoor Hendriks begin vorige eeuw. Het zijn de pareltjes van ons kerkgebouw op Open Monumentendag, dit jaar op zaterdag 13 september, door o.a. de verhalen over de ingeschilderde pastoor en parochianen (tante Marie uit de Rijnstraat o.a.) en de hulp in deze van de beroemde kunstenaar Jan Toorop. Ze behoren dan ook tot de kerncollectie. We plaatsen hier maar één foto van deze veertien staties in de hoop dat u / jij zelf de tijd neemt om langs te komen om alles met eigen ogen te bekijken. En met de beschrijving ‘Kerkcollectie digitaal’ van het Museum Catharijneconvent uit 2020 worden in deze aflevering ook deze religieuze voorwerpen uit onze parochiekern nog meer zichtbaar voor wie er meer over wil weten. Belangrijk, want het is goed om te weten als parochianen over welke unieke prachtstukken we beschikken. Alle religieuze voorwerpen hebben namelijk een eigen verhaal, zeker ook deze veertien kruiswegstaties die ook tot de religieuze kerncollectie van onze parochiekern behoren.
De veertien kruiswegstaties zijn in olieverf op doek uitgewerkt en ze bestaan alle uit scènische taferelen. Het doek is ingepast in liggende spaarvelden met een kader van getand metselwerk. Langs de onderzijde is de titel van het doek vermeld en aan de bovenzijde bevindt zich het statiekruisje.
Titels
Dit zijn de titels van de veertien kruiswegstaties:
- Statie 1: Jezus wordt ter dood veroordeeld.
- Statie 2: Jezus neemt het kruis op Zijn schouders.
- Statie 3: Jezus valt ten eersten male onder het kruis.
- Statie 4: Jezus ontmoet Zijn moeder.
- Statie 5: Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen.
- Statie 6: Veronica reikt Jezus den zweetdoek.
- Statie 7: Jezus valt ten tweede male onder het kruis.
- Statie 8: Jezus vermaant de wenende vrouwen.
- Statie 9: Jezus valt ten derde male onder het kruis.
- Statie 10: Jezus wordt ontkleed en met gal gelaafd.
- Statie 11: Jezus wordt gekruisigd.
- Statie 12: Jezus sterft aan het kruis.
- Statie 13: Jezus wordt van het kruis afgenomen.
- Statie 14: Jezus wordt in het graf gelegd.
Signatuur
- Staties 6, 9, 13 en 14 zijn niet gesigneerd.
- Statie 1 links onder: ‘JP. cop. / 1918.’
- Statie 2 rechts onder: ‘JP. cop. 1917.’
- Statie 3 rechts onder: ‘JP. cop. 1918.’
- Statie 4 rechts onder: ‘JP. cop. 1918.’
- Statie 5 rechts onder: ‘JP. cop. 1916.’
- Statie 7 rechts onder: ‘JP. cop. 1917.’
- Statie 8 rechts onder: ‘JP. cop. 1916.’
- Statie 10 rechts onder: ‘ JP. cop. 1916.’
- Statie 11 links onder: ‘JP. cop. 1917.’
- Statie 12 links onder: ‘JP. cop. 1917.’
Materiaal dat is gebruikt om deze veertien kruiswegstaties te realiseren: canvas, olieverf, hout en… goudverf. Kijken we naar de afmetingen dan is het inclusief lijst: 98 cm hoog, 142 cm breed en 3 cm diep. De dagmaat is: 96 cm hoog, 140 cm breed en het titelplankje meet een hoogte van 6 cm en een breedte van 143 cm. Belangrijk is dat de veertien staties alle in een goede staat zijn wat vooral voortkomt uit de intensieve en grondige schoonmaakbeurt en restauratie in de jaren negentig bij het fameuze atelier ‘Botticelli’ in Amsterdam. Toen kwamen er zelf schilderingen naar voren die vele jaren onder een dikker wordende vuil-laag verdwenen.
Leuke weetjes!
Ze zijn in de jaren 1916 – 1918 in Voorschoten (?) vervaardigd door pastoor J.P. Hendriks. Deze parochieherder was ook bouwpastoor voor de nieuwe kerk (gerealiseerd in 1910 – 1911) en wel in de jaren 1908 – 1921. Hij schilderde ze tussen 1916 en 1918. Dat maakt het juist tot een uitzonderlijk voorbeeld van de kruiswegstaties in Nederland. De vermelding ‘JP. cop’ op het merendeel van de staties wil zeggen ‘gekopieerd, oftewel gemaakt, door Hendriks’. Op kruisweg nr. 4, uiterst links, heeft pastoor Hendriks zichzelf geschilderd (met grijze haren).
Het echtpaar Caspers stelde uit dankbaarheid voor hun veertigjarig huwelijksjubileum schildersmateriaal aan pastoor Hendriks beschikbaar om de kruisweg te kunnen schilderen. En zo is het gekomen…
Bron van dit alles is het boekwerkje ‘Kerk en Kunst, Kruiswegstaties Katwijk aan den Rijn 2033’ van de parochianen Jos de Wit en Jos Gianotten. Dit is op de jaarlijkse Open Monumentendag achterin de kerk te koop voor het luttele bedrag van € 5,-. En zoveel exemplaren zijn er niet meer van dit collectors item.
Wat gaan we zien in aflevering achtenzestig?
Wat we gaan tegenkomen in die aflevering uit deze serie van donderdag 21 augustus behoort ook tot de kerncollectie omdat het uit de voorgaande kerk in de Groote Steeg vandaan komt. Het hangt in de sacristie en je loopt er zo aan voorbij of je moet het op de juiste wijze gebruiken door er je vingertoppen in te dopen (check wel even voor gebruik dat dit religieuze voorwerp is gevuld). Iedereen moet nu toch weten over welk religieus voorwerp we het in die aflevering gaan hebben? Of toch niet? Meer gaan we er nu niet over vertellen. Weet u, weet jij het al? Toch benieuwd naar wat het is? Lees dan zeker komende donderdag de nieuwste aflevering van deze serie. Blijf dus deze serie over onze eigen religieuze voorwerpen in en om ons kerkgebouw zeker volgen om er nog meer van te weten te komen!